Dış gebeliğin nedenleri hem genetik hem de çevresel birçok faktöre göre değişkenlik gösterebilir. Fetüsün ve anne sağlığının önemli oranda olumsuz etkilenmesine neden olan dış gebeliğin belirtileri görüldüğünde doktora başvurmak sürecin sağlığı açısından önemlidir.
Dış Gebelik Nedir?
Embriyonun rahim boşluğu dışında hamilelikte başka bir yerde tutunup gelişmeye başlamasına denilmektedir. Bu durum tıp dilinde dış gebelik veya ektopik gebelik olarak adlandırılır. Anne adayı hamile kalmasına karşın hamilelikte embriyo rahim boşluğunda tutunmamaktadır. Kadının üreme organlarının etrafında gelişmeye başlayan bu gebelik, embriyonun gecikmesi veya fallop tüplerinden geçememesine bağlı olarak meydana gelir.
Dış Gebeliğin Nedenleri Nelerdir?
Dış gebeliğin temel nedeni yukarıda da bahsedildiği gibi embriyo gecikmesi ya da embriyonun fallop tüplerinden geçememiş olmasıdır. Ancak bunun olmasına sebep olacak farklı faktörlerde görülmektedir. Genel olarak dış gebelik nedenleri şunlardır;
Fallop Tüplerinin İltihaplı Olması
Klamidya ve Gonore adı verilen bazı bakteri türleri, fallop tüplerinde iltihaplanmaya neden olur. Bu durumda spermin yumurtayı dölleyerek rahme tutunması için lazım olan hareket kabiliyeti engellenmiş olur. Bunun neticesinde de dış gebelik riski artmaktadır.
Kürtaj ve Tüp Bebek
Tüp bebek tedavisi veya kürtaj gibi çeşitli müdahalelerde dış gebeliğin nedenleri arasındadır. Bu tip müdahaleler uygulama bölgesinde yara izlerinin oluşmasına neden olabilirler. Dolayısıyla da bu izler fetüsün rahme yerleşmesini zor hale getirir. Tüm bu süreçler sonucunda yumurtanın döllenmesi sağlıklı olmayabilir ve dış gebelik meydana gelebilir.
Fallop Tüplerinin Tıkalı Olması
Doğuştan gelen çeşitli nedenler dış gebeliğin gelişmesine sebep olabilir. Bunların başında ise fallop tüplerinin doğuştan tıkalı veya önemli ölçüde dar olmasıdır. Bu gibi durumlarda döllenme rahim boşluğu dışında gerçekleşebilir ve sonucunda dış gebelik meydana gelir.
Kadınsal Hastalıklar
Endometriozis ve yumurtalık kisti gibi kadınlarda yaygın görülebilecek jinekolojik sağlık sorunları dış gebelik nedenleri arasındadır. Bu hastalıklar döllenmenin sağlıklı yapılmasını engelleyebilmektedir. Ayrıca bu sorunların farklı jinekolojik hastalıklara neden olma ihtimalleri de vardır. Netice olarak biran önce tedavi edilmeleri hem sağlıklı bir gebelik hem de genel sağlık açısından önemlidir.
Hormonsal Değişiklikler
Ani hormonsal değişikliklere maruz kalmak veya hormon dengesizliklerin artması, dış gebeliğin riskini artırmaktadır. Hormon dengesizliğine neden olan faktörler tespit edilerek tedavi edilmelidir. Bunlardan birinin stres ve psikolojik rahatsızlıklar olduğu bilinmektedir.
Üreme Organlarındaki Doğuştan Gelen Sorunlar
Bazı kadınların üreme organlarında doğuştan bazı sorunların olması dış gebelik riskini artırır. Yapısal bozuklukları bulunan kadınlarda bu risk daha fazladır. Bu anormalliklerin önemli bir kısmının tedavisi olmasa da durumu iyileştirici müdahaleler yapılabilmektedir.
Ameliyatlar
Her yaştan olabilmekle birlikte 35 yaş üstü kadınlarda üreme bölgelerinde gerçekleştirilen ameliyatlar dış gebeliğin nedenleri arasında görülebilir. Bunun dışında cinsel yolla bulaşan hastalıklara maruz kalmış kadınlarda da durum benzer şekilde risklidir.
Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Dış gebeliğin belirtileri ise yaygın olarak aşağıda sayılanlar gibidir. Ancak bunlardan özellikle sadece birinin görülmüş olması kesin dış gebelik geliştiği anlamı taşımaz. Yine de her türlü sağlık riskini dikkate alarak bu tip belirtilerin ortaya çıkması halinde doktorunuza danışmanız daha faydalı olacaktır.
- Karın bölgesinde şiddetli ağrıların olması bir belirti olabilir. Özellikle geçmeyen tek taraflı ağrılar dış gebelikte daha yaygın olarak görülür. Bu ağrıların kabızlıkla beraber görülmesi ise dış gebeliğin erken belirtilerinden biridir. Karın ağrısıyla birlikte sebebini bilmediğiniz vajinal akıntının olması dış gebelik ihtimalini daha da artırır.
- Pıhtılaşmayan koyu kırmızı renkli vajinal kanaların uzun süre devam etmesi dış gebelik şüphesini artırır. Buna özellikle karın ağrısı ve diğer belirtilerin eklenmesi bu şüphenin bir hayli kuvvetlenmesine neden olur.
- HCG hormon seviyelerindeki anormal değişiklikler bir belirtidir. Ancak bu diğer belirtilere göre biraz daha zayıf kalır.
- Karın ağrısıyla birlikte ciltte solukluk, uzun süre nefes almada zorluk çekmek ve terleme görülmesi belirtilerden biridir.
Dış Gebelik Riski Daha Fazla Olan Kişiler Kimlerdir?
Temel olarak herkeste dış gebelik görülme riski vardır. Ancak aşağıdaki kimselerde bu risk diğerlerine göre biraz daha fazladır.
- Daha önceden dış gebelik yaşamış kimselerde tekrardan görülme riski daha fazladır.
- Genital bölgede herhangi bir nedenle cerrahi operasyon geçirmiş kişilerde dış gebelik riski daha fazladır.
- Fallop tüpü ameliyatı olanlar risk altındadır.
- Tedavi edilmiş olsa bile daha önce jinekolojik hastalık geçirmiş olanlarda risk fazladır.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıkları bulunan kişilerde dış gebelik riski bulunmaktadır.
- Rahim içi araç kullanan kadınlar kullanmayanlara göre risklidir.
- Tüp bebek tedavisi gören veya kürtaj yaptıran kadınların dış gebelik yaşama ihtimalleri daha fazladır.
