Konular
Kişilerin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyen ve son yıllarda sıkça karşılaşılan hastalıklardan biri olan diş sıkma hastalığı nedir? Nasıl tedavi edilir? Ayrıntılar yazımızda yer alıyor.
Diş Sıkma Hastalığı Nedir?
Tıbbi terimi Bruksizm olan diş sıkma hastalığı, üç farklı şekilde kendini gösteren bir uyku bozukluğudur. Kişilerin uyku sırasında diş gıcırdatması, uykuda ağız açıkken ani çene kapaması veya diş gıcırdatma gibi şekillerde kendini gösterir. Diş sıkma genellikle dişlerden veya sinir sisteminden kaynaklanır. Bruksizmli hastalarda uyku sırasında kavrama ile ilişkili kas aktivitesi normalden üç kat daha fazla olup ek olarak, kas kasılmalarının yoğunluğu uyanıkken olduğundan daha fazladır.
Diş Sıkma (Bruksizm) Nedenleri Nelerdir?
- Kişilik yapısı
- Genetik faktörler
- İlaçlar
- Nörolojik veya psikolojik problemler
- Stres ve uyku bozuklukları
- Ağız dokularının dengesizliği
- Eksik veya çürük dişler ve kusurlu protezler
Belirtileri
- Yanında uyuyan kişiyi uykusundan uyandıracak kadar yüksek sesle diş gıcırdatmak
- Kilitlenme nedeniyle artan diş ağrısı
- Hassas, yontulmuş veya çatlamış dişler
- Çene, boyun ve yüzde meydana gelen ağrı
- Kulak rahatsızlığı olmasa bile kulak ağrısı şeklinde kendini belli eden hafif ağrı
- Uyku bozukluğu
- Çiğnememeye bağlı olarak yanağın iç kısmının zarar görmesi
- Çene kaslarının yorulduğu veya kasıldığı ve tam olarak açılamadığı veya kapatılamadığı durumlarda çenenin kilitlenmesi
Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini veya birkaçını yaşayan kişiler diş hekimine başvurmalıdır. Ayrıca çocuğunun diş sıktığını veya gıcırdattığını fark eden ebeveynler de çocuğunu diş hekimine götürmelidir.
Diş Sıkma Hastalığı (Bruksizm) Nasıl Geçer?
Diş sıkma hastalığı (Bruksizm) genç bireylerde daha sık görülür ve genellikle tedavi olmaksızın kendi kendine iyileşir. Yetişkinlerde ise genellikle tedavi gerektirecek kadar dişlerini sıkmadığı veya gıcırdatmadığı durumlar da kendi kendine iyileşebilir. Bununla birlikte, bazı nadir ve daha şiddetli vakalarda, bruksizme neden olan birincil durumu tedavi etmek, bruksizmi önlemek için kritik öneme sahiptir.
Bruksizm Tedavisi Nasıldır?
Bruksizm, somatik olarak botoks ile, fonksiyonel olarak da eksik dişlerin tamamlanması, yanlış veya bozuk kapanışların düzenlenmesi ile yahut nörolojik veya farmakolojik tamamlayıcı yöntemlerin kullanılmasıyla tedavi edilebilir. Bu yöntemler aynı zamanda uyku bozukluklarının tedavisinin de temel taşlarıdır.
Psikolojik görüşmelerde bu bağlamda oldukça faydalıdır. Çünkü psikolojik görüşmeler sırasında hastalara bruksizm anlatılarak bilgi verilecek ve uyku hijyenini sağlayacak tavsiyeler verilecektir. Diş hekimliğinde, ağız koruyucuların veya stabilize edici plakların dişleri ve çene eklemlerini hasardan koruduğu söylenmektedir. Bununla birlikte araştırmalar, bruksizmde plak kullanmanın kas aktivitesinde yüzde 20 ila 50’lik bir artışa yol açtığını da göstermiştir. Bu nedenle gece plağı, bruksizmi etkilemekten ziyade diş ve doku hasarını önler.
Hastaların %20’sinden azı gece kullanımındaki zorluktan dolayı 1 yıldan fazla süre kullanmakta, geri kalanı ise hiç kullanmamaktadır. Ancak eklem sorunları olan hastalarda botoks ile kombine edildiğinde başarılı sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir.
Bruksizm Botoks Yöntemi Kalıcı Tedavi Midir?
Botox tedavisi diş sıkma ve gıcırdatma sebebini hedeflemek yerine semptomları ortadan kaldırmayı amaçlar. Bölgedeki kasları düzenli olarak gevşetmek, kas yoğunluğunu azaltmak ve zamanla kasılmaları en aza indirmek için tasarlanmıştır. Ağızda diş yoksa, protez doğru yapılmamışsa ve çene normalden farklı kapatılmışsa bu durumların düzeltilmesine Botoks tedavisi eşlik etmelidir.
Diş sıkma hastalığı ortalama iki yıl sürer. Bu süreçte dişlerin sıkılmasına veya gıcırdamasına neden olabilecek sinirler, uyku sorunları, stres faktörleri, psikolojik sorunlar vb. diğer nedenler sorgulanmalı ve bir uzman kontrolünde tedaviye başlanmalıdır. Kasları gevşetmek, eklemleri ve dişleri korumak için uygulanan tedavi de ağrılı bir süreçten geçmeyi engellemek için Botox uygulanır.
